Tổng thể Khu lưu niệm Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt (nhìn từ công viên Vũng Liêm)

         Tám mươi sáu tuổi đời, bảy mươi năm tham gia cách mạng, cống hiến cho đất nước, đồng chí Võ Văn Kiệt đã dâng hiến cả tuổi thanh xuân và hy sinh trọn cuộc đời mình cho Tổ quốc, cho Nhân dân. Dấu ấn của đồng chí Võ Văn Kiệt được khắc ghi bằng những công trình thế kỷ: đường dây tải điện 500 KV Bắc – Nam, dự án thoát lũ ra biển Tây, ngọt hóa đồng bằng sông Cửu Long, đường Hồ Chí Minh, nhà máy lọc dầu Dung Quất,… mãi mãi là niềm tự hào của các thế hệ Việt Nam. Với những cống hiến to lớn của đồng chí cho Đảng, cho cách mạng, tháng 12/1997, đồng chí Võ Văn Kiệt đã được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng – Huân chương cao quí của Đảng và Nhà nước ta. Ngoài ra, đồng chí còn được trao tặng nhiều huân, huy chương khác và Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng.

         Đồng chí Võ Văn Kiệt từ trần vào lúc 7 giờ 40 phút (giờ Hà Nội) ngày 11/6/2008, khi đang điều trị tại bệnh viện Mount Elizabeth, Singapore.

Khu lưu niệm Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt được khởi công xây dựng vào ngày 06/9/2010 và khánh thành vào ngày 23/11/2012 nhân dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt (23/11/1922 – 23/11/2012). Khu lưu niệm tọa lạc tại số 10, đường Nam kỳ khởi nghĩa, khóm 2, thị trấn Vũng Liêm, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long.

         Đồng chí Võ Văn Kiệt là một nhà lãnh đạo gần gũi với Nhân dân, bình dị và luôn quan tâm đến lịch sử - văn hóa dân tộc. Vì vậy, những nhà tư vấn, thiết kế có tài năng và tâm huyết như: Giáo sư Tương Lai, kiến trúc sư Nguyễn Tấn Vạn, kiến trúc sư Nguyễn Văn Tất,… là những người từng có thời gian giúp việc cho đồng chí Võ Văn Kiệt, nên đã thiết kế đồ án khu lưu niệm dung hòa giữa tính chất trang trọng, thành kính, sâu lắng cần có và không gian rộng mở, thân thiện của một điểm văn hóa cộng đồng.

         Khu lưu niệm Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt có tổng diện tích 16.410,5 m2, mặt tiền hướng ra đường Nam kỳ khởi nghĩa, tiếp giáp hồ Vũng Linh; hướng Nam tiếp giáp Ủy ban nhân dân huyện Vũng Liêm, nhà dân; hướng Bắc tiếp giáp nhà dân; hướng Đông tiếp giáp công viên Vũng Liêm. Kiến trúc toàn khu thể hiện theo lối bốn mái đơn giản, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên; không xây cổng chào, hàng rào kiên cố ở mặt tiền. Điều này đã tạo nên nét riêng, gần với phối cảnh của ngôi nhà vườn Nam Bộ truyền thống.

         Về phương diện phong tục, tập quán công trình khai thác hai trục trọng tâm:

         - Trục Đông – Tây: hướng về phương Tây mang ý nghĩa tâm linh, như một sự mặc định sẵn. Khởi đầu của trục nằm ở khu nhà nghỉ của đồng chí Võ Văn Kiệt lúc sinh thời, hướng thẳng tới di tích hồ Vũng Linh, tượng đài Ngôi sao và công viên tượng đài Nam kỳ khởi nghĩa.

         - Trục Bắc – Nam: khởi đầu từ nhà trưng bày Vườn Ông Sáu Dân hướng về phía Nam là trụ sở Ủy ban nhân dân huyện Vũng Liêm mở ra một trục sinh khí, trục của đời sống, phát sinh và phát triển.

         Từ cổng chính của Khu lưu niệm nhìn vào từ phải qua trái:

         * Hai tảng đá nguyên khối: Tảng đá thứ nhất được khắc lời phát biểu nổi tiếng của đồng chí Võ Văn Kiệt, tảng đá còn lại được khắc chân dung đồng chí Võ Văn Kiệt với các cháu thiếu nhi.

         * Nhà tưởng niệm

         Có diện tích 536,1 m2 là một hạng mục quan trọng, làm tôn vị thế của chủ thể và kết nối chặt chẽ với tổng thể, trang nghiêm, hoành tráng nhưng khiêm mình với các tiền nhân, ứng với tư cách của Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt. Công trình này hòa nhập vào cảnh quan hiện hữu, khép kín vòng tham quan và nghi lễ của khu lưu niệm. Với tư thế: Hoành tráng và trang trọng – tôn kính, xứng tầm với công trạng Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt với quê hương, đất nước. Công trình này đã hoàn thành và đưa vào sử dụng nhân dịp kỷ niệm 13 năm Ngày mất của Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt (11/6/2008 – 11/6/2021, nhằm ngày 02/5 năm Tân Sửu).

         * Sân cộng đồng

         Có diện tích 900 m2, đây là khoảng trống để đón nhận tầm nhìn từ ngoài vào khu vực tưởng niệm. Sân cộng đồng là nơi sinh hoạt của các đoàn khách về nguồn, của Nhân dân, của các cháu thiếu nhi, đồng thời là nơi triển lãm ảnh nghệ thuật của đồng bằng sông Cửu Long, ảnh của gia đình,… Đây là tâm nguyện của đồng chí Võ Văn Kiệt gắn với nhiếp ảnh.

         * Nhà trưng bày vườn Ông Sáu Dân

         Bên trong Nhà trưng bày Vườn Ông Sáu Dân

         Nhằm mang lại diện mạo mới cho Khu lưu niệm Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt; tạo sự kết nối và không gian đối thoại về lịch sử, cảm xúc, truyền thống cách mạng, con người, khơi nguồn cảm hứng yêu đời và sống có lý tưởng cho thế hệ trẻ.

         Nội dung trưng bày gồm có 07 chủ đề, sử dụng cách tiếp cận hiện đại: Lấy con người làm trung tâm, quan tâm đến những câu chuyện, dòng chảy tư duy và hành động. Sử dụng giọng nói của chủ thể là chính, kết hợp với câu chuyện, cảm nhận của những người trong cuộc để tạo chiều sâu cho trưng bày. Coi trọng những câu chuyện ẩn giấu trong từng bức ảnh, trang tư liệu viết hay các hiện vật khác và tạo ra sự kết nối nhiều chiều trong trưng bày. Đồng thời, quý khách tham quan nhà trưng bày “Vườn Ông Sáu Dân” sẽ được đánh thức các giác quan thông qua trải nghiệm đa cấp độ.

         * Phòng họp của Ban Thường vụ Huyện ủy Vũng Liêm

         Có diện tích 350m2 được khởi công xây dựng ngày 30/01/2008, hoàn thành ngày 30/3/2008. Ngôi nhà được xây dựng xong chỉ họp duy nhất một lần, lúc đó có đồng chí Võ Văn Kiệt về dự họp, có nhiều sự chỉ đạo, những đóng góp đầy tâm huyết và thiết thực về kinh tế, xã hội của huyện sau này.

         * Khu nhà nghỉ

         Có diện tích 212 m2, là nơi nghỉ ngơi của Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt khi về làm việc với quê hương Vũng Liêm. Tại ngôi nhà nghỉ này, đồng chí Võ Văn Kiệt đã từng làm việc với lãnh đạo của tỉnh Vĩnh Long, huyện Vũng Liêm, các tỉnh Tây Nam Bộ, gặp gỡ Nhân dân. Đặc biệt, sau khi đồng chí Võ Văn Kiệt mất, tỉnh Vĩnh Long giữ gìn nguyên vẹn các kỷ vật của đồng chí Võ Văn Kiệt, các ngôi nhà, hàng cây,… như còn hơi hướng, còn in lại bóng hình với bao kỷ niệm của người đã đi xa.

         * Chòi nghỉ chân

         * Nhà gỗ:

         Đây là nơi tiếp đón khách khi đến tham quan và nơi làm việc của viên chức khu lưu niệm.

         Công trình thiết kế theo lối tổ chức phân lớp của không gian trang trọng truyền thống với giao thông vòng xuyến; cùng một hệ thống đường đi nhiều cấp bậc, hài hòa và khép kín, thuận tiện cho việc qua lại giữa các khu chức năng. Cảnh quan di tích phát triển theo hướng phân tầng, chia thành nhiều lớp nhằm lọc dần sự ồn ào, huyên náo bên ngoài dẫn mọi người vào không gian tưởng niệm lắng đọng, trang trọng của nhà thắp hương và khu nhà nghỉ bên trong.

         Từ khi khánh thành đến nay, Khu lưu niệm Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt đã đón tiếp hàng trăm ngàn lượt khách tham quan, trong đó có nhiều vị lãnh đạo cao cấp của Đảng và Chính phủ. Khu lưu niệm trở thành một tụ điểm văn hóa đặc biệt để mọi người đến đây cùng tưởng niệm, chiêm nghiệm về một cuộc đời thật giản dị, gần gũi, cao đẹp, đầy hào hùng của một người cộng sản Việt Nam, nhà lãnh đạo tài năng của đất nước, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người con ưu tú của quê hương Vũng Liêm, Vĩnh Long Anh hùng.

         Với tầm vóc và ý nghĩa đó đó ngày 15/11/2022, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký Quyết định số 2964/QĐ-BVHTTDL về việc xếp hạng Khu lưu niệm đồng chí Võ Văn Kiệt là di tích quốc gia.

Lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích quốc gia Khu lưu niệm đồng chí Võ Văn Kiệt ngày 17/11/2022

         Hàng năm tại di tích có hai lễ viếng: Lễ kỷ niệm ngày sinh tổ chức vào ngày 23/11 dương lịch, lễ kỷ niệm ngày mất tổ chức vào mùng 8/5 âm lịch, (tổ chức theo Nghị định số 145/2013/NĐ-CP ngày 28/10/2013 của Chính phủ; Kết luận số 100-KL/TU ngày 06/9/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc thay đổi hình thức Giỗ tổ Hùng Vương; kỷ niệm ngày mất Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Hùng, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt, Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa và Công văn số 2127/UBND-VX ngày 19/6/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long về việc chủ trương tổ chức kỷ niệm ngày sinh, ngày mất của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và danh nhân trên địa bàn tỉnh).

         Một số hình ảnh tại di tích:

Đồng chí Vương Đình Huệ - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nước CHXHCN Việt Nam thăm khu nhà nghỉ đồng chí Võ Văn Kiệt ngày 28/4/2022

Đồng chí Vương Đình Huệ - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nước CHXHCN Việt Nam viếng Khu lưu niệm ngày 28/4/2022

Đồng chí Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ viết cảm tưởng tại Khu lưu niệm ngày 23/01/2022

Đồng chí Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ dâng hương tại Khu lưu niệm ngày 23/01/2022

Đồng chí Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ trồng cây lưu niệm tại Khu lưu niệm ngày 23/01/2022

Đồng chí Đỗ Văn Chiến – Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam trồng cây lưu niệm tại Khu lưu niệm ngày 18/3/2022

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa – Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương thăm khu nhà nghỉ đồng chí Võ Văn Kiệt ngày 01/12/2021

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa – Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương tặng nhà đại đoàn kết cho các hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long ngày 01/12/2021